Από τι «υλικό» είναι φτιαγμένοι οι ήρωες, υπάρχουν ή είναι αποκυήματα της φαντασίας μας, τους έχουμε ανάγκη, ποια στοιχεία κρατάμε σήμερα ως «πολύτιμες ύλες», προκειμένου να αφηγηθούμε το παρελθόν;

Στο πλαίσιο της φετινής διοργάνωσης του Πεδίου Δράσης Κόδρα, παρουσιάζεται η ομαδική έκθεση 34 νέων καλλιτεχνών «Kodra Fresh – Οι Ήρωες Πέθαναν. Ζήτω οι Ήρωες!», θέτοντας στο προσκήνιο αυτά τα διαχρονικά ερωτήματα. Εμείς συνομιλήσαμε με τους επιμελητές της Δημήτρη Μιχάλαρο, Παναγή Κουτσοκώστα και Ανθή Αργυρίου προκειμένου να μας διαφωτίσουν γύρω από την αναζήτηση και αποκαθήλωση των ηρώων, όπως αυτή προσεγγίζεται από τη «φρέσκια» γενιά καλλιτεχνών.

Συνέντευξη: Σοφία Κοζάκη

Πώς προέκυψε η ιδέα του θέματος; Πώς καταφέρνουν να το αναδείξουν οι συμμετέχοντες καλλιτέχνες;

-Δημήτρης Μιχάλαρος: Η ιδέα του θέματος είχε ως έναυσμα την καθημερινότητα με την οποία ερχόμαστε αντιμέτωποι, και την παρουσία – ή απουσία – των καλλιτεχνών και των ανθρώπων του πνεύματος εν μέσω μίας εποχής κρίσης και σύγχυσης. Θέσαμε κάποια ερωτήματα, όπως με ποιους τρόπους διαπραγματεύεται η καλλιτεχνική πρακτική την κληρονομιά που κάθε φορά επιλέγει και πώς συγκροτείται ή συγκαλύπτεται σε ένα έργο τέχνης μια γενεαλογία επιρροών, συμβολισμών και προτύπων. Πώς διαχειρίζεται ο ίδιος ο καλλιτέχνης την αρχαιολογία του υλικού του και πώς εκφράζονται οι ασυνέχειες, οι ρήξεις και οι ανακολουθίες αυτής της κληρονομιάς στο εικαστικό αποτέλεσμα. Με αφορμή τέτοιου είδους ερωτήματα, επιδιώκαμε να εκμαιεύσουμε τις σκέψεις και τους προβληματισμούς των νέων καλλιτεχνών, οι οποίοι απέχουν από το παρελθόν που διαμόρφωσε το παρόν τους τόσο, ώστε να μπορούν να διακρίνουν με καθαρή ματιά την ουσία του ηρωικού και τον σκοπό του.

Μέσα από τα έργα τους οι καλλιτέχνες καταφέρνουν να προσεγγίσουν τα ίχνη του ηρωικού παραδείγματος και τη ρήξη μαζί του, να διαπραγματευτούν τις ασυνέχειες των ιστορικών αφηγήσεων και του υλικού αποθέματος και να προτείνουν νέες στρωματογραφίες με γνώμονα την αποτύπωση του παρελθόντος, του παρόντος και του μέλλοντος.

Τι έργα θα δούμε σε αυτή την έκθεση;

Παναγής Κουτσοκώστας: Τα έργα του φετινού KodraFreshποικίλουν τόσο, όσον αφορά το μέσο που χρησιμοποιούν, όσο και το μήνυμα που φέρουν. Θα δείτε αρκετές εγκαταστάσεις, οι οποίες φλερτάρουν με την ουσία της αρχαιολογικής ανασκαφής, της αποκάλυψης του παρελθόντος και της διαμόρφωσης του παρόντος. Αρκετά από τα έργα καταγράφουν το πορτραίτο του ήρωα, και είναι πολύ ενδιαφέρον να ανακαλύψουμε μέσα από αυτά την ταυτότητα του ήρωα, το πόσα πολλά πρόσωπα μπορεί να έχει ο ήρωας, έτσι όπως τον αντιλαμβάνεται η καλλιτεχνική συναίσθηση. Υπάρχουν έργα που επιδιώκουν να φέρουν στην επιφάνεια συναισθήματα και παιδικές αναμνήσεις, να προκαλέσουν τον προβληματισμό, αλλά και το χαμόγελο του επισκέπτη, να αναδείξουν διαχρονικά ερωτήματα και μικρές λεπτομέρειες της ιστορίας και της καθημερινότητας που προσπερνάμε. Κάθε έργο για εμάς είναι ένα κομμάτι του παζλ, που διαμορφώνει την αντίληψή μας για το παρελθόν, το παρόν και το μέλλον μας.
Καταλήγουν σε κάποιο συμπέρασμα οι καλλιτέχνες;

-Ανθή Αργυρίου: Κάθε καλλιτέχνης καταλήγει στο δικό του ατομικό και ξεχωριστό συμπέρασμα. Αυτό ήταν άλλωστε και το ζητούμενο μας, να λάβουμε έργα τα οποία θα έφεραν τις απαντήσεις που αναζητούσαμε στα ερωτήματα, που θέσαμε στο ανοιχτό κάλεσμά μας προς τους νέους καλλιτέχνες. Το πιο ενδιαφέρον, είναι η ποικιλία των απαντήσεων και τα πολύπλευρα συμπεράσματα που διακρίνονται ανάμεσα στα έργα της έκθεσης, καλύπτοντας όλο το φάσμα των αποκρίσεων, από το πιο πεσιμιστικό, στο πιο αισιόδοξο και ελπιδοφόρο.

 

Έχουμε όντως ανάγκη τους ήρωες;

Παναγής Κουτσοκώστας: Έχουμε ανάγκη να γίνουμε εμείς οι ίδιοι ήρωες. Πάντα ο άνθρωπος θα επικαλείται έναν σωτήρα για τα δεινά του, αλλά οι ήρωες όπως τους ξέραμε, πλέον φαντάζουν κάπως απολιθωμένοι. Αυτό που μπορούμε να διακρίνουμε και από τα έργα του φετινού KodraFresh, είναι η ανάγκη για τη δημιουργία μίας νέας φόρμας ήρωα, ο οποίος βρίσκεται ήδη ανάμεσά μας και θα μπορούσε να είναι ο καθένας από εμάς και το μόνο που χρειάζεται, είναι να το συνειδητοποιήσει. Η συνειδητοποίηση είναι το κλειδί.

 

Υπάρχουν ή είναι δημιούργημα της φαντασίας προκειμένου να ανταπεξέλθουμε στις δυσκολίες;

-Ανθή Αργυρίου: Ένας ήρωας αποτελείται και από τα δύο αυτά στοιχεία, είναι τόσο ρεαλιστικός, όσο και φανταστικός. Ακόμη και εάν είναι ατόφιο δημιούργημα της φαντασίας μας, πάντα θα υπάρχει έστω και ένα ψεγάδι πραγματικότητας, η οποία θα έχει δώσει το έναυσμα για τη γέννησή του. Άλλωστε, εάν το σκεφτούμε καλά, θα δούμε πως ο ήρωας σαν ιδέα, έχει μονάχα ένα σκοπό, να μετατρέψει εμάς τους ίδιους σε ήρωες, να μας εμπνεύσει ελπίδα και δύναμη από τα κατορθώματά του, ώστε τελικά να μπορέσουμε να αντιμετωπίσουμε τις δυσκολίες.

Η έκθεση «Οι ήρωες πέθαναν. Ζήτω οι ήρωες!» παρουσιάζεται στο Μακεδονικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης και Κρατικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης ως τις 4/10. Συμμετέχουν οι καλλιτέχνες: Nicolas Paradiselo, Archer Sol, Αναστασία Αγάθου, Βασίλης Αλεξάνδρου, Μαρία Ανδρικοπούλου, Ελεάνα Αντωνάκη, Γιώργος Γεροντίδης, Δημήτρης Γκέτσις, Κωνσταντίνος Γκράτσας, Γιάννης Δελατόλλας, Αναστασία Δούνια – Χαραλάμπους Ιουλία, Μαίρη Θηβαίου, Λία Κατόπη, Χριστόφορος Κατσαδιώτης, Παναγιώτης Κεφαλάς, Έιντζι Κορόνα, Θωμάς Κοντός, Δήμητρα Κούτσιανου, Κωνσταντίνος Κωτσής, Ελεάνα Μπαλέση, Ζωή Σκλέπα, Δημήτρης Τζικόπουλος-Μποσκίδης, Δάφνη  Μοναστηριώτη, Δήμητρα Μπαϊρακτάρη, Φανούρης Μωραΐτης, Νίκος Παναγιωτόπουλος, Γιώργος Παπαφίγκος, Χρήστος Σκούρτης, Μαργαρίτα Στέφου, Ισμήνη Τελιγιορίδου, Γιώργος Τρύφων, Δημήτρης Φραγκάκης, Πυθαγόρας Χατζηανδρέου, Μάγδα Χριστοπούλου.

 

via: artnews.liberal.gr/index.php